مشکلات پردازنده های نسل 13 و 14 اینتل – کابوس تیم آبی تمامی ندارد!

هرگونه نقص و ناپایداری در عملکرد پردازنده ها می تواند مشکلات جدی را برای کاربران به همراه داشته باشد، خصوصا زمانی که پردازنده ها در سیستم های قدرتمند و گران قیمت قرار میگیرند. یکی از چالش های اخیری که شرکت اینتل در پردازنده های نسل 13 و 14 با آن مواجه شده، ناپایداری پردازنده ها ناشی از ولتاژ بالا است. این موضوع منجر به خسارتهای جبران ناپذیری برای این غول دنیای فناوری شده است. در این مطلب به بررسی آخرین اخبار پیرامون این موضوع و واکنش اینتل به این چالش می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا بدانیم چه اقداماتی باید انجام دهید و هنگام خرید کامپیوتر در بخش پردانزده دقت بیشتری داشته باشید. همچنین راه حل های مناسبی نیز برای شما آماده کرده ایم

به گزارش منابع متعدد، مشکل ولتاژ بالا به عنوان یکی از دلایل اصلی ناپایداری این پردازنده ها شناسایی شده است. این موضوع در صورت ادامه دار شدن می تواند به چیپ پردازنده آسیب جدی وارد کند. اما اینتل سرانجام و پس از چند ماه سکوت خبری، بالاخره سکوت خود را شکست و اعلام کر یک بروزرسانی برای رفع این مشکل منتشر خواهد کرد. طبق گفته اینتل علت اصلی رخ دادن چنین مشکلی، وجود باگی در میکروکد پردازنده است. این باگ باعث می شود که چیپ ولتاژ بالا و بیش از محدوده‌ امن از پردازنده درخواست کند و همین موضوع منجر به بالا رفتن دما و در آخر مشاهده پیغام صفحه آبی (Blue Screen) مي شود. همچنین اینتل تایید کرده است که ولتاژ بالا تنها دلیل خرابی برخی از این چیپ‌ها نیست. توماس هانافورد، سخنگوی اینتل، تأیید کرد که ولتاژ بالا ممکن است فقط یکی از دلایل این مشکلات باشد و تیم متخصص اینتل در حال بررسی های بیشتر است.

لکس هویوس، مدیر انجمن‌های اینتل، نیز فاش کرد که برخی از گزارشات ناپایداری به مشکل اکسیداسیون در فرآیند تولید بازمی‌گردد. این موضوع سؤالات زیادی را مطرح می‌کند. آیا اینتل این چیپ‌ها را جمع‌آوری خواهد کرد؟ آیا بدون مشکل خاصی آنها را تعویض می‌کند؟ و سوال مهم تر آیا فروش این چیپ‌ها را متوقف می کند؟
تا تاریخ نوشتن این مقاله شرکت اینتل، هیچ برنامه‌ای برای جمع‌آوری و تعویض پردازنده ها ندارد. این شرکت برآوردی از تعداد چیپ‌هایی که غیر قابل تعمیر هستند، ارائه نکرد و توضیح نداد که چرا قبل از اصلاح مشکل همچنان به فروش این پردازنده ها ادامه می‌دهد. اما اینتل مطمئن است که نیازی به نگرانی بیش از اندازه نیست!

آیا تمامی پردازنده های نسل 13 و 14 این مشکل را دارند؟

بر اساس گزارش هایی وجود دارد، پردازند هایی که بیش از 65 وات برق مصرف می کنند، ممکن است با این باگ مواجه شوند. در ابتدا اینگونه به نظر می رسید که فقط برای مدل های Core i9 این مشکل وجود دارد، اما بعد از گزارشهای متعدد، شاهد این بودیم که سایر مدل های نیز به این مشکل دچار می شوند. اینتل تایید کرد که پردازنده‌های دسکتاپ نسل سیزدهم و چهاردهم اینتل با توان پایه 65 وات یا بیشتر از جمله نسخه‌های K/KF/KS و 65W غیر K ممکن است تحت تأثیر مشکل ولتاژهای بالا قرار گیرند. با این حال، این بدان معنا نیست که همه پردازنده‌های ذکر شده تحت تأثیر این مشکل قرار گرفته یا خواهند گرفت.

در نظر داشته باشیدکه پردازنده های لپ تاپی یعنی سری H/M/U/HQ/HX و سایر سری پردازنده های موبایلی، هیچگونه مشکلی ندا

دلیل اصلی خراب شدن پردازنده های نسل 13 و 14 چیست؟

الگوریتم اینتل بر پایه مدیریت دما کار می‌کند و به پردازنده اجازه می‌دهد که در صورت کنترل مناسب دما، به فرکانس‌های بالاتری دست یابد و آن‌ها را حفظ کند. هنگامی که پردازنده از چندین هسته به طور همزمان استفاده می کند (مثال: رندرینگ و انجام کارهای سنگین) به سرعت گرم می شود. به دلیل دمای بالا، پردازنده نمی تواند طولانی مدت در بالاترین سرعت خود بماند (مثلا 6 گیگاهرتز) و برای کاهش دما و خنک شدن، به سرعت فرکانس تنزل پیدا می کند. اما زمانی ی که پردازنده از یک یا دو هسته استفاده می کند، دمای پردازنده آنچنان بالا نمی روند. به همین دلیل پردازنده در بالاترین فرکانس (مثلا 6 گیگاهرتز) کار می کند. نکته مهم این است که در این حالت هسته ها بیشترین میزان برق (ولتاژ) را نیاز دارن، و مادربرد بدون مشکلی این برق را برای پردازنده فراهم می کند.
در یک سیستم گیمینگ قدرتمند، دقیقا مشکل همینجا رخ می دهد، به عنوان مثال یک پردازنده قدرتمند Intel Core i9-14900K را در نظر بگیرید که فرکانس بالایی نیز دارد. غالب بازی ها، نهایت دو هسته موجود از پردازنده را درگیر می کنند. به دلیل خنک بودن پردازنده در این حالت، فرکانس به بالاترین سطح خود می رسد، و این یعنی استفاده از ولتاژ بالا، و اینجا جایی است که پردازنده زمین گیر می شود. همانطور که گفته شد مادربرد هرچه پردازنده ولتاژ نیاز داشته باشد را تامین می کند و این درخواست ولتاژ بالا از مادربرد دردسر می شود، چرا که محدودیتی در دریافت ولتاژ وجود ندارد. افزایش مداوم ولتاژ به پردازنده باعث می شود، پردازنده دیگر نتواند با ولتاژ عادی کار کند و همیشه نیازمند ولتاژ بالا باشد. به اصطلاح به این فرایند CPU Degradation می گویند.

در یک سیستم گیمینگ قدرتمند، دقیقا مشکل همینجا رخ می دهد، به عنوان مثال یک پردازنده قدرتمند Intel Core i9-14900K را در نظر بگیرید که فرکانس بالایی نیز دارد. غالب بازی ها، نهایت دو هسته موجود از پردازنده را درگیر می کنند. به دلیل خنک بودن پردازنده در این حالت، فرکانس به بالاترین سطح خود می رسد، و این یعنی استفاده از ولتاژ بالا، و اینجا جایی است که پردازنده زمین گیر می شود. همانطور که گفته شد مادربرد هرچه پردازنده ولتاژ نیاز داشته باشد را تامین می کند و این درخواست ولتاژ بالا از مادربرد دردسر می شود، چرا که محدودیتی در دریافت ولتاژ وجود ندارد. افزایش مداوم ولتاژ به پردازنده باعث می شود، پردازنده دیگر نتواند با ولتاژ عادی کار کند و همیشه نیازمند ولتاژ بالا باشد. به اصطلاح به این فرایند CPU Degradation می گویند.

با دادن ولتاژ بالا به طور مداوم به پردازنده، کیفیت آن پایین آید و عمر پردازنده نیز به همراه آن به پایان می رسد. در یکی از گزارشهایی که یکی از کاربران ردیت ارائه کرده بود، پردازنده intel Core i9-14900K بعد از یک هفته از کار افتاد. دلیلی اصلی نیز، گیمینگ بوده است. متاسفانه اینتل در دو نسل 13 و 14، الگوریتم خود را که بر اساس دما بنا شده، تغییر نداده است و همچنان پردازنده ها را با همین مشکل روانه بازار می کند. و صرفا به بروزرسانی بایوس سیستم بسنده کرده است.
اینتل بی سر و صدا چندین مدل پردازنده‌ را بدون هیچ هسته کم مصرف به بازار عرضه کرد. در واقع اینتل برای افرادی که به پردازنده های قدرتمند نیاز دارند (بدون در نظر گرفتن هسته های کم مصرف) این مدل های را عرضه کرده است.

• Core i9-14901KE
• Core i9-14901E
• Core i9-14901TE
• Core i7-14701E
• Core i7-14701TE
• Core i5-14501E
• Core i5-14501TE
• Core i5-14401E
• Core i5-14401TE

اینتل در نظر دارد تا به‌روزرسانی میکروکد تولیدی را به مشتریان OEM/ODM ارائه دهد و جزئیات بیشتری درباره پچ میکروکد در آن زمان به اشتراک خواهد گذاشت. اینتل در حال بررسی گزینه‌هایی برای شناسایی آسان پردازنده‌های تحت تأثیر در سیستم‌های کاربران نهایی است. در این بین، به عنوان یک بهترین تمرین کلی، اینتل توصیه می‌کند کاربران از تنظیمات پیش‌فرض اینتل در پردازنده‌های دسکتاپ خود پیروی کنند و BIOS همواره بروز باشد.

راه حل برای پیشگیری مشکل دما در نسل 13 و 14

اینتل اطمینان دارد که آپدیت میکروکد، راه حلی پیشگیرانه و مؤثر برای پردازنده‌هایخواهد بود. اما متاسفانه اگر پردازنده شما این مشکل را قبل از بروزرسانی پیدا کرده است، ممکن است راه برگشتی وجود نداشته باشد. همیشه پیشنهاد می شود که بروزرسانی بایوس را انجام دهید. در ادامه چند روش پیشگیری را برای شما قرار داده ایم.

استفاده از کولینگ مناسب:

اگر ولتاژ و حرارت بالا باشد، بهترین راه حل استفاده از خنک‌کننده‌های مایع (Water Cooling) یا خنک‌کننده‌های هوایی قدرتمند با فن‌های بزرگ است. این نوع خنک‌کننده‌ها می‌توانند حرارت تولید شده توسط پردازنده را بهتر دفع کنند و از افزایش بیش از حد دما جلوگیری کنند.

مشاهده کنید: خرید خنک کننده پردانزده

تنظیمات بایوس و کاهش ولتاژ (فقط برای کاربران حرفه ای)

یکی از راه‌های کاهش دما و مصرف انرژی، کاهش ولتاژ پردازنده از طریق تنظیمات بایوس است. با این کار، بدون کاهش چشمگیر در عملکرد پردازنده، می‌توان حرارت و مصرف برق را کاهش داد. این فرآیند به دقت نیاز دارد و بهتر است کاربرانی که با بایوس آشنایی دارند، این کار را انجام دهند. تنظیمات محدودیت توان (Power Limit) و محدودیت حرارتی (Thermal Limit) نیز می‌تواند به کاهش مصرف برق و دمای پردازنده کمک کند.

مشاهده کنید: خرید پردازنده با بهترین قیمت

بروزرسانی بایوس (BIOS) و درایورها:

بسیاری از تولیدکنندگان با ارائه بروزرسانی‌های بایوس، بهینه‌سازی‌های لازم برای کاهش ولتاژ یا بهبود پایداری پردازنده‌ها را ارائه می‌دهند. بروزرسانی بایوس می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود بخشد و مشکلات ناشی از ولتاژ بالا را تا حدی حل کند. در برخی موارد، درایورهای قدیمی نیز می‌توانند باعث ناپایداری سیستم شوند. بنابراین همیشه درایورهای سخت‌افزارها به‌روز نگه داشته شود.

منبع تغذیه با کیفیت (PSU):

ولتاژ بالای پردازنده نیاز به منبع تغذیه‌ای با کیفیت دارد که بتواند برق لازم را به صورت پایدار تأمین کند. استفاده از یک منبع تغذیه با توان مناسب و راندمان بالا (مانند استاندارد 80 Plus Gold یا Platinum) می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم و کاهش مشکلات ولتاژی کمک کند.

محدود کردن اورکلاک:

اگر پردازنده به صورت اورکلاک شده در حال کار است، ممکن است کاهش تنظیمات اورکلاک و بازگرداندن آن به حالت پایه کمک کند تا مصرف انرژی و ولتاژ کاهش یابد و سیستم پایدارتر شود.

با ترکیبی از این راه‌حل‌ها، می‌توان مشکلات مرتبط با ولتاژ بالا در پردازنده‌های نسل 13 و 14 اینتل را به میزان زیادی مدیریت کرد و از عملکرد بهینه و پایداری سیستم اطمینان حاصل نمود. انتخاب خنک‌کننده مناسب، تنظیمات بایوس، و استفاده از تجهیزات با کیفیت بالا از جمله گام‌های مهم برای کاهش اثرات منفی ولتاژ بالا است.
در مجموع اینتل در پردازنده های دسکتاپی در نسل 13 و به ویژه 14، با مشکلات زیادی دسته و پنجه نرم می کند. اگر قصد خرید پردازنده یا بطور کلی خرید سیستم گیمینگ دارید، حتما با کارشناسان ما در پی سی کالا در تماس باشید تا بهترین تجربه را داشته باشید و از بروز هرگونه مشکل جلوگیری کنید. همچنین اگر بودجه محدود دارید، پی سی کالا تسهیلاتی مانند خرید اقساطی کامپیوتر و لپ تاپ را برای شما قرار داده است تا هر زمان که بخواهید محصول مورد نظر خود را بدون فشار مالی، تهیه کنید.