پردازنده چیست؟
پردازنده یا واحد پردازش مرکزی (CPU) یکی از مهمترین اجزای هر کامپیوتر است که به عنوان مغز سیستم شناخته می شود. وظیفه اصلی پردازنده، اجرای دستورات و مدیریت تمامی فعالیت های یک کامپیوتر می باشد. از فعالیتهای ساده مانند باز کردن یک برنامه یا گشت و گذار در صفحات وب، تا پردازش پیچیده مانند فرایند سنگینی مانند رندرینگ و تجربه بازی های ویدیویی با تنظیمات گرافیکی بالا، همه به عملکرد درست و سریع یک پردازنده وابسته هستند. به عبارت دیگر، پردازنده قلب تپنده یک کامپیوتر است بدون آن عملا چیزی انجام نخواهد شد. به همین دلیل، هنگام خرید کامپیوتر، انتخاب پردازنده مناسب و داشتن اطلاعات کافی، از ضرورت بالایی برخوردار است.
مهم ترین شرکت های تولید کننده پردازنده
دو شرکت Intel و AMD سکاندار غالب پردازنده هایی هستند که شما در سیستم خود از آنها استفاده می کنید. این دو شرکت با طراحی و تولید پردازنده های متنوع، نقش اساسی در این صنعت ایفا می کنند. شرکت اینتل چندین ده پیشتاز تولید پردازنده های کامپیوترهای خانگی است که به طور مداوم نسل های جدیدی را سالانه روانه بازار می کند. از سوی دیگر تیم قرمز یعنی شرکت AMD نیز به عنوان رقیب دیرینه و قدرتمند، محصولات بسیار توانمند و همچنین مقرون به صرفه نسبت به اینتل تولید و به بازار عرضه می کند. هر چند در چند نسل اخیر این شرکت به شکل خیره کننده ای پردازندههای قدرتمندی تولید کرده که در برخی از آمارها، عملکرد بهتری نسبت به رقیب آبی خود نشان داده است.
انواع پردازنده ها
پردازنده های اینتل:
همانطور که گفته شد، اینتل، بزرگترین و محبوبترین تولید کننده پردازنده در دنیای فناوری است. این شرکت به طور سالیانه نسل جدیدی از پردازندهها را به بازار عرضه می کند که نسبت به نسل قبل خود از نظر کارایی، مصرف انرژی و فناوری بهبود قابل ملاحظه ای را در خود می بیند.
نسل پردازنده های اینتل
عموما نسل های اینتل با عدد به طور مشخص نشان داده می شود که تا به امروز 14 نسل موفق را به بازار روانه کرده است. جدیدترین نسل پردازنده های اینتل، نسل 14 می باشد که به انگلیسی 14Gen شناخته می شوند. شما در بازار از نسل های مختلفی می توانید پردازنده تهیه کنید که امروزه معمولا نسل 12، نسل 13 و 14 را می تواند خریداری کنید.
سری پردازنده های اینتل
سری پردازنده های تیم آبی، به چندین بخش تقسیم می شود. بیشتر این سری ها با نام های Core i3, Core i5, Core i7 و Core i9 شناخته می شوند. سری های دیگری نیز با نام Pentium نیز وجود دارد که از نظر قدرت و عملکرد در درده پایین تری از سایرین قرار داند. پردازنده های سری i3 بسته به نسل، به عنوان پردازنده های پایه در سیستم های معمولی و روزمره استفاده بیشتری دارند و همچنین از قیمت کمتری نیز برخوردار هستند. هرچه عدد سری بالاتر برود، از نظر قدرت و عملکرد و نیز قیمت، شکل افزایشی به خود می گیرد. نکته بسیار مهم در این بخش این است که صرفا سری نشان دهنده قدرت آن نیست و نسل آن نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طور مثال، یک پردازنده Core i5 از نسل 14 قدرتمندتر از پردازنده Core i7 از نسل 12 است. به همین دلیل نسل نیز در کنار سری اهمیت بالایی را دارند.
در ادامه به طور اختصار قدرت سری پردازندههای تیم آبی، به صورت رسمی از سایت اینتل را مشاهده می کنید. (با دانستن اینکه همگی از یک نسل هستند)
- سری Core i3: عملکرد عالی برای کارهای روزمره
- سری Core i5: عملکرد عالی برای سیستم های خانگی و تجاری با داشتن 14 هسته برای گیمینگ و طراحی
- سری Core i7: با در اختیار داشتن 20 هسته قدرتمند گزینه ای ایده آل برای گیمرها و سیستم های پیشرفته.
- سری Core i9: با در 24 هسته، بهشت تدوینگرها و کاربران حرفه ای
سوکت پردازنده اینتل:
یکی از مشخصات مهم هر پردازنده، سوکت آن است. هر پردازنده به سوکت خاصی در مادربرد نصب می شود. و به همین دلیل انتخاب مادربردی که با سوکت پردازنده شما سازگار باشد بسیار مهم است. شرکت اینتل در نسل 12، 13 و 14 از سوکت با نام LGA 1700 استفاده می کند که در هنگام خرید مادربرد می بایست به این موضوع دقت کرد.
پردازنده های AMD:
شرکت AMD نیز یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین تولیدکنندگان سی پی یو در دنیا است که در رقابت مستقیم با اینتل قرار دارد. AMD با ارائه سی پی یو های قدرتمند و مقرون به صرفه، به ویژه در سالهای اخیر، توانسته است جایگاه ویژه ای در دل کاربران برای خود باز کند.
نسل پردازندههای AMD:
پردازندههای AMD نیز مانند اینتل به نسلهای مختلف تقسیم میشوند که هر نسل با فناوریها و قابلیتهای جدیدتری عرضه میشود. AMD با معرفی نسلهای جدید خود، از نظر کارایی، مصرف انرژی و فناوری جهش فوق العاده ای را تجربه کرده است.
پردازنده های AMD به طوری کلی با نام Ryzen شناخته می شوند. تیم قرمز در نامگذاری ممکن است کاربر را دچار سردرگمی کند برای درک بهتر نسل های AMD، لیست زیر می تواند کمک مناسبی برای شما باشد.
سری Ryzen:
پردازندههای AMD Ryzen به ۵ نسل تقسیم میشوند. هر نسل با یک عدد مشخص میشود:
- Ryzen 1000: اولین نسل است که در سال ۲۰۱۷ معرفی شد. این پردازندهها با معماری Zen ساخته شدهاند.
- Ryzen 2000: دومین نسل که با بهبودهای معماری Zen+ ارائه شد.
- Ryzen 3000: سومین نسل که از معماری Zen 2 بهره میبرد. این نسل نسبت به نسلهای قبل قدرت و کارایی بهتری دارد.
- Ryzen 4000: این سری بیشتر برای لپتاپها طراحی شده است و بهخاطر بهینهسازی مصرف انرژی معروف است.
- Ryzen 5000: از معماری Zen 3 استفاده میکند و با بهبود چشمگیر در عملکرد و کارایی همراه است.
- Ryzen 7000: آخرین نسل پردازندههاست که با فناوری ساخت ۵ نانومتری و معماری Zen 4 عرضه شده و بسیار پر قدرت است.
هر نسل دارای چندین سری نیز می باشد که هر سری برای کاربران خاصی در نظر گرفته شده است.
Ryzen 3: این سری مناسب برای کاربران معمولی و کارهای روزمره مانند وبگردی و استفاده از نرمافزارهای سبک است.
Ryzen 5: گزینهای مناسب برای کاربرانی که نیاز به یک سی پی یو با عملکرد عالی در بازیها و برنامههای نیمهسنگین دارند.
Ryzen 7: این سری برای گیمرها و کاربران حرفهای طراحی شده که به قدرت پردازشی بیشتری نیاز دارند.
Ryzen 9: این سری مخصوص کاربران حرفهای در زمینههایی مثل ویرایش ویدیو، طراحی سهبعدی و دیگر کارهای سنگین است.
چطور مدلهای AMD را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص درست پردازنده های AMD باید به نام آن ها دقت کرد.
مثال پردازنده Ryzen 7 5800X:
رایزن 7 نام سری می باشد و نشان دهنده بالارده بودن سی پی یو است. عدد 5 نشان دهنده نسل پردازنده است که در اینجا نسل پنجم می باشد. عدد 800 قدرت پردازنده است و هرچه این عدد بالاتر باشد، قدرت پردازشی نیز بالاتر است. در آخر حرف X نشان دهنده قابلیت پردازنده است که در اینجا این پردازنده ویژگی اورکلاک کردن را در اختیار کاربر قرار می دهد.
مدل های دیگری نیز با نام Athlon وجود دارد که بیشتر برای لپ تاپ های ارزان قیمت (مانند Pentium در اینتل) استفاده می شوند.
سوکت پردازنده های AMD:
یکی از نقاط قوت AMD، سوکت AM4 بود که چندین نسل از پردازندههای Ryzen بر پایه آن ساخته شدند و به کاربران اجازه دادند تا بدون نیاز به تعویض مادربرد، پردازنده خود را ارتقاء دهند. اما این شرکت به ناچار پس از ورود به نسل جدید Ryzen خود سوکت خود را به AM5 منتقل کرد که از فناوریهای جدیدتری مانند حافظه DDR5 و PCIe 5.0 پشتیبانی میکند. انتخاب مادربرد مناسب برای پردازندههای AMD، درست مانند اینتل، به تطابق سوکت پردازنده و مادربرد بستگی دارد.
پردازنده های قدرتمند دیگری نیز از شرکت AMD وجود دارند که با نام های Threadripper و Epyc شناخته می شوند. این دسته از سی پی یوها برای سیستم های سرور و کاربری شبکه ای مناسب هستند.
گرافیک مجتمع (iGPU یا APU)
برخی از پردازنده ها در دل خود، تراشه گرافیکی جای داده اند که به آن عموما گرافیک مجتمع گفته می شود. این گرافیک مجتمع نیاز کاربر را از خرید کارت گرافیک بی نیاز می کند. اما در نظر داشته باشید که گرافیک مجتمع نمی تواند کاربری یک کارت گرافیک مجزا و قدرتمند را ایفا کند. این نوع گرافیک ها عموما برای انجام فعالیت های سبک و روزمره مورد استفاده قرار میگیرند. در پردازنده های AMD معمولا با پسوند G، این نوع پردازنده ها مشخص می شوند. اکثر پردازنده های اینتل دارای گرافیک مجتمع هستند و صرفا سری پردازنده هایی که در انتهای نام مدل آنها حرف F وجود دارد، از قابلیت محروم هستند.
قیمت پردازنده
قیمت پردازندهها بسته به نسل، برند، و سری متفاوت است. معمولاً پردازندههای نسل جدیدتر با لیتوگرافی و فناوری بهروزتر قیمت بالاتری دارند. پردازنده های بالارده و پرچمدار، بدیهی است که از قیمت بالاتری برخوردار باشند.
خرید پردازنده
برای خرید پردازنده، نیازها و بودجه خود را در ابتدا مشخص کنید. اکنون با توجه به مطالبی که بالاتر مطالعه کردید، انتخاب بهتری می توانید داشته باشید. اما اگر به هر دلیل در انتخاب خود مردد هستید، جای نگرانی نیست، کارشناسان ما در پی سی کالا، به صورت کاملا رایگان و حرفه ای، در امر خرید پردازنده شما را راهنمایی خواهند کرد. انتخاب پردازنده مناسب بر اساس نیاز، بودجه و هماهنگی با مادربرد میتواند تجربه کاربری بهتری را فراهم کند. اگر به دنبال خرید اقساطی سیستم یا لپ تاپ هستید، فروشگاه پی سی کالا با ارائه تسهیلات جذاب اقساطی، خریدی عالی را برای شما فراهم می کند.