مادربرد

نکات مهم در خرید مادربرد

خرید مادربرد یکی از مهم‌ ترین فاکتورهایی است که هنگام خرید یا ارتقاء سیستم با آن مواجه می‌ شوید. مادربرد به‌ عنوان بخش اصلی سیستم، تمامی اجزا و قطعات را به هم متصل می‌ کند و نقش حیاتی در عملکرد کلی سیستم دارد. قیمت مادربرد به عواملی متعددی بستگی دارد که در ادامه به بررسی نکات کلیدی برای انتخاب بهترین گزینه با توجه به نیاز شما می‌پردازیم.

انتخاب نوع پردازنده

مهم‌ترین نکته‌ ای که هنگام خرید مادربرد باید به آن توجه کنید، نوع پردازنده‌ی انتخابی شماست. مادربردها با سوکت‌ های خاصی طراحی می‌شوند که باید با CPU سازگار باشند. سوکت پردازنده و چیپست آن باید به‌ دقت بررسی شود. سوکت CPU، بخشی از مادربرد است که پردازنده در آن قرار می‌گیرد و سازگاری فیزیکی میان مادربرد و پردازنده را تعیین می‌کند. هر CPU فقط با یک یا چند نوع سوکت خاص سازگار است. به‌عنوان مثال، اینتل و AMD هر کدام سوکت‌های مخصوص خود را دارند. اگر سوکت مادربرد با پردازنده سازگار نباشد، نصب آن ممکن نخواهد بود و باید مادربرد یا پردازنده دیگری انتخاب کنید.

برای مثال، سوکت‌ های نسل 12، 13 و 14 اینتل با نام LGA 1700 شناخته می‌شوند و اگر پردازنده‌ی شما از این سه نسل است، باید مادربردی با این نوع سوکت انتخاب کنید؛ در غیر این صورت، پردازنده روی مادربرد نصب نخواهد شد. پردازنده‌ های شرکت AMD نیز به همین صورت عمل می‌کنند؛ به‌طور کلی، سوکت‌ های رایج در بازار شامل AM4 (برای سری 1000 تا 5000) و AM5 (برای مدل‌ های جدیدتر) می‌باشند. سوکت‌ های دیگری نیز برای سیستم‌ های ورک‌استیشن وجود دارند که از نظر ساختاری با مدل دسکتاپی متفاوت بوده و برای سیستم سروری مناسب هستند. پس حین خرید پردازنده می بایست حتما نوع و نسل آن دقت کنید.

چیپست مادربرد

موضوع مهم دیگر در انتخاب مادربرد، چیپست آن است. چیپست مادربرد تعیین‌کننده ویژگی‌ها و قابلیت‌های مادربرد است. چیپست‌ها بر عملکرد سیستم، تعداد پورت‌ها، اسلات‌ها و قابلیت‌های اورکلاک تأثیرگذارند. نوع چیپست با حروف Z، H، B برای پردازنده‌ های اینتل، و حروف X، B و H برای پردازنده‌ های دسکتاپی AMD روی مادربردها مشخص می‌شود.سری H برای مادربردهای اقتصادی به‌کار می‌روند که امکانات پایه‌ای را ارائه می‌دهند. سری B امکانات بیشتری نسبت به سری H دارند و در سری Z و X ویژگی‌های ویژه‌ای مانند امکان اورکلاک قطعات، پورت‌های بیشتر، خروجی صدای باکیفیت، استفاده از متریال‌ های باکیفیت‌تر، تعدد اسلات‌ های گرافیک (PCI Express x16) و حافظه ذخیره‌سازی (NVMe) و همچنین ویژگی‌ ظاهری مانند پورت‌های RGB وجود دارد.

در مدل‌ های H و B معمولاً یک اسلات گرافیک PCI-E x16 داریم و سایر اسلات‌ها از نوع PCI-E x4 یا در نهایت PCI-E x8 هستند.  طبیعی است که قیمت مادربردهای سری Z و X نسبت به دو سری قبلی بالاتر باشد. تفاوت عمده دیگر Z و X، در مدار تغذیه آن‌هاست که مدارهای قوی‌تری نسبت به مدل‌های H و B دارند و این امر امکان اورکلاک قطعات را به بهترین شکل ممکن فراهم می‌کند.

اسلات های رم در مادربرد

اکثر مادربردهای دسکتاپی دارای دو یا چهار اسلات RAM هستند. تعداد اسلات‌های RAM روی مادربرد تعیین می‌کند که چند ماژول RAM می‌توانید روی مادربرد نصب کنید. هرچه تعداد اسلات‌ها بیشتر باشد، امکان افزایش ظرفیت حافظه RAM در آینده بیشتر خواهد بود. همچنین، نوع حافظه RAM نیز اهمیت دارد. مادربردهای موجود در بازار عمدتاً از دو نوع DDR4 و DDR5 پشتیبانی می‌کنند. دقت کنید که رم‌ های DDR4 فقط روی مادربردهای DDR4 قابل نصب هستند و امکان نصب آن‌ها روی مادربردهای DDR5 وجود ندارد. مقدار حافظه رم نیز در مادربرد متفاوت است.

مادربردهای مختلف، حداکثر ظرفیت RAM مشخصی دارند که باید با نیازهای شما همخوانی داشته باشد. برخی از مادربردها نهایت 64 گیگابایت رم و برخی نیز تا 128 گیگابایت رم نیز پشتیبانی می کند. البته پردازنده نیز می بایست مقدار رم مورد نیاز شما را پشتیبانی کند. فرکانس RAM نیز تاثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم دارد. هر مادربرد تنها از یک محدوده خاصی از فرکانس‌ ها پشتیبانی می‌کند و باید توجه کنید که حافظه انتخابی با این فرکانس‌ها سازگار باشد. به‌ عنوان مثال، برخی از مادربردها حداکثر فرکانس 3200 مگاهرتز را پشتیبانی می‌کنند، در حالی که مدل‌ های پیشرفته‌ تر ممکن است تا 5000 مگاهرتز یا بیشتر نیز قابلیت پشتیبانی داشته باشند.

اهمیت پورت ها I/O در مادربرد

یکی دیگر از فاکتورهای مهم هنگام خرید مادربرد، پورت های خروجی و ورودی های آن است. هرچند این بخش تاثیری در افزایش سرعت و عملکرد قطعات ندارد اما داشتن تعداد بالای I/O، به سهولت استفاده سیستم کمک می کند.  از جمله پورت‌ های مهم می‌ توان به پورت‌های USB (نسل‌های مختلف USB 2.0، 3.0، 3.1 و USB-C)، پورت‌های SATA برای اتصال هارددیسک‌ها و SSD ها، پورت‌های شبکه (LAN) با سرعت‌ های مختلف، و پورت‌ های صوتی و تصویری اشاره کرد. پورت های USB شاید یکی از مهمترین قسمت های پنل پشتی مادربرد برای یک کاربر باشد.

در اختیار داشتن پورت های پرسرعت USB امتیاز خوبی برای شما خواهد بود و از خرید دانگل بی نیاز خواهی شد. در برخی مدل ها شاهد پورت های تصویر HDMI و همچنین DisplayPort نیز هستیم. پورت DP برای اتصال به صفحه نمایش و داشتن هرتز بالا مورد استفاده قرار میگیرد. در نظر داشته باشید که استفاده از این درگاه های تصویر، برای افرادی است که پردازنده گرافیکی نیز در خود جای داده باشند. اکثر پردازنده ها با یک تراشه گرافیکی مجتمع همراه هستند که از طریق آن می توان تصویر را نمایش داد.

ویژگی های متنوع مادربردها

سیستم خنک کنندگی و مدیریت حرارت از ویژگی های جذاب برخی مادربردها می باشد. هیت سینک های بزرگ و پیشرفته و همچنین پشتیبانی از سیستم خنک کنندگی مایع از مواردی است که مادربردها و به ویژه مدل های بالارده در اختیار کاربر قرار می دهند. اگر قصد اورکلاک کردن پردازنده یا کارت گرافیک را دارید، بهتر است به سراغ مادربردی بروید که قابلیت نصب چندین فن و سیستم خنک کنندگی مایع را داشته باشد تا از پایداری و عملکرد بهینه اطمینان حاصل شود. برخی مادربردهای حرفه‌ ای همچنین دارای سنسورهای حرارتی و نرم‌ افزارهای مدیریت حرارت هستند که به شما امکان می‌ دهند دمای سیستم را به‌ صورت دقیق کنترل کنید.

انواع مادربردها

بازار مادربردها به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای دنیای سخت افزار شناخته می شود. خرید مادربرد بسته به نیاز شما باید صورت گیرد. انتخاب مابین مدل های متعدد بازار ممکن است امری چالشی باشد، به همین دلیل بهتر است نوع کاربری خود را قبل از خرید مادربرد مشخص کنید.

مادربرد خانگی

مادربردهای خانگی به منظور استفاده روزمره خانگی طراحی شده اند و معمولا از چیپست های سری H بهره می برند. سری H، امکانات پایه مانند تعداد محدود پورت USB، اسلات های PCIe محدود و حداقل امکانات اورکلاک را فراهم می کند. این مادربردها برای کاربرانی که نیازی به عملکرد بالا با قابلیت های پیشرفته ندارند می تواند مناسب باشد. پشتیبانی از یک اسلات PCI-E x16 به جای چند اسلات از خصوصیات مادربردهای خانگی هستند.

مادربردهای اداری

مادربردهای اداری معمولا از چیپست سری B استفاده می کنند و نسبت به سری H امکانات بیشتری را در اختیار شما قرار می دهند. معمولا مادربردهای سری B از امکانات بسیار خوبی برخوردار هستند. پشتیبانی از فرکانهاس بالای رم و اسلات های بیشتر PCI-e نسبت به سری H از ویژگی هایی است که این سری در اختیار شما قرار می دهند. پورت شبکه های با کیفیت، پورت های متعدد و پرسرعت USB از امکانات ویژه این سری به شمار می آیند.

این سری برای گیمرهایی که مادربرد با کیفیت با قیمت معقول در اختیار داشته باشند می تواند مناسب باشد. به عنوان مثال سری TUF Gaming ایسوس برای چنین گیمرهایی طراحی شده است تا در کنار قیمت مناسب، امکانات گیمینگ مانند سرعت شبکه بالا، کارت صدای با کیفیت، پورتهای پرسرعت USB مانند USB Type-C و همچنین پورتهای نورپردازی در این سری نیز وجود دارند.

مادربردهای گیمینگ

مادربردهای گیمینگ معمولا با چیپست های سری Z (اینتل) و X (ای ام دی) در بازار عرضه می شوند. این سری مادربردها امکانات پیشرفته ای مانند قابلیت اورکلاک حرفه ای، پورتهای متعدد و پرسرعت USB و اسلات های بالای PCI-E x16 را در اختیار دارند. همچنین اسلات های متعدد حافظه ذخیره سازی NVMe و سیستم خنک کننده پیشرفته در خود جای داده اند. این سری مادربردها از سایر امکاناتی مانند نورپردازی RGB و پورت‌های متعدد برای اتصال تجهیزات جانبی بهره می برند. سری مادربردهای گیمینگ معمولا نسبت به سایر مدل ها از قیمت بالاتری برخوردار هستند و برای افرادی که به دنبال نهایت امکانات در یک مادربرد هستند ایده آل است.

انتخاب برند مادربرد

برندهای متنوعی در بازار وجود دارند که هر کدام مزایا و ویژگی های خاص خود را دارند. برای نمونه برندهای ASRock، َAsus، MSI، Gigabyte از محبوبترین و معتبرترین برندها دنیا می باشند. ASUS به دلیل ارائه مادربردهای جذاب و متنوع، با ویژگی های عالی، محبوبیت دارد. MSI بیشتر برای مادربردهای خاص گیمینگ و قابلیت های اورکلاک معروف است.Gigabyte  نیز با ارائه مادربردهای قدرتمند و با دوام، مورد توجه کاربران حرفه‌ای قرار گرفته است. ASRock به عنوان یک برند اقتصادی‌ تر شناخته می‌شود که مادربردهای با کیفیت را با قیمت مناسب عرضه می‌کند. بررسی نظرات کاربران و مقایسه ویژگی‌های محصولات برندهای مختلف می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

قیمت مادربرد

همانطور که در ابتدا گفتیم، قیمت مادربرد به عوامل متعددی بستگی دارد. چیپست مادربرد، مدل مادربورد و سری آن مانند سری Z و X یا سری H و B روی قیمت کلی مادربرد تاثیر دارد. همچنین برند و کیفیت ساخت مادربرد تاثیر زیادی بر قیمت دارد. پشتیبانی از فناوری‌های جدید مانند DDR5، PCIe 5.0، Thunderbolt و Wi-Fi 6 می‌تواند قیمت مادربرد را افزایش دهد. این فناوری‌ها امکانات به‌ روز و کارآمدی را در اختیار شما قرار می‌دهند و معمولاً در مادربردهای پیشرفته و گران‌ قیمت‌ یافت می‌شوند. امکانات اضافی مثل نورپردازی RGB نیز از دیگر عواملی هستند که می‌توانند قیمت مادربرد را افزایش دهند.

در مجموع اگر به دنبال قیمت مادربرد و خرید آن هستید، پی سی کالا با ارائه متنوع مادربردهای جذاب با قیمت رقابتی، همچنین گارانتی معتبر خیال شما را بابت قیمت و کیفیت تضمین می کند.